Capitals : ఈ వ్యాసంలో, భారతదేశంలోని States మరియు రాజధాని గురించి తెలుసుకుందాం. భారతదేశంలో 28 రాష్ట్రాలు మరియు 8 కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు ఉన్నాయి.
భారతదేశం ప్రపంచంలో 7వ అతిపెద్ద దేశం మరియు 2వ అత్యధిక జనాభా కలిగిన దేశం. ఇది దక్షిణ ఆసియాలో ఉంది. దీనిని అధికారికంగా రిపబ్లిక్ ఆఫ్ ఇండియా అని పిలుస్తారు. ఇది పార్లమెంటరీ ప్రభుత్వ విధానంలో పాలించబడుతుంది.
పెద్ద దేశం కావడంతో, దేశ కార్యకలాపాలను ఒకే ప్రాంతం నుండి నిర్వహించడం కష్టమవుతుంది. కాబట్టి భారత రాజ్యాంగం కేంద్రానికి దేశాన్ని వివిధ రాష్ట్రాలుగా మరియు కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలుగా విభజించే హక్కును కల్పించింది. ఈ వ్యాసంలో ప్రస్తుత సంవత్సరంలో భారతదేశం యొక్క States మరియు Capitals జాబితా గురించి తెలుసుకుందాం.
భారతదేశం 28 States మరియు 8 కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలతో కూడిన పార్లమెంటరీ వ్యవస్థ క్రింద పాలించబడే సమాఖ్య రాజ్యాంగ గణతంత్ర రాజ్యంగా ఉంది. అన్ని States, అలాగే జమ్మూ మరియు కాశ్మీర్ , పుదుచ్చేరి మరియు ఢిల్లీ జాతీయ Capitals ప్రాంతం యొక్క కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు , వెస్ట్మినిస్టర్ నమూనాలో రెండు శాసనసభలు మరియు ప్రభుత్వాలను ఎన్నుకున్నాయి. మిగిలిన ఐదు కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలను నేరుగా నియమించబడిన నిర్వాహకుల ద్వారా కేంద్ర ప్రభుత్వం పాలిస్తుంది. 1956లో, రాష్ట్రాల పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం ప్రకారం, States భాషా ప్రాతిపదికన పునర్వ్యవస్థీకరించబడ్డాయి. అప్పటి నుండి వాటి నిర్మాణం పెద్దగా మారలేదు. ప్రతి రాష్ట్రం లేదా కేంద్రపాలిత ప్రాంతం అడ్మినిస్ట్రేటివ్ జిల్లాలుగా విభజించబడింది. ప్రతి రాష్ట్రాన్ని ఒక ముఖ్యమంత్రి పరిపాలిస్తారు.
హిమాచల్ ప్రదేశ్, మహారాష్ట్ర మరియు ఉత్తరాఖండ్ మూడు రాష్ట్రాల శాసనసభలు తమ వేసవి మరియు శీతాకాల సమావేశాల కోసం వేర్వేరు రాజధానులలో సమావేశమవుతాయి. లడఖ్కు లెహ్ మరియు కార్గిల్ రెండూ పరిపాలనా రాజధానులుగా ఉన్నాయి.
రాష్ట్ర మరియు కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల రాజధానులు పరిపాలనా, శాసన మరియు న్యాయపరమైన రాజధానుల ప్రకారం క్రమబద్ధీకరించబడతాయి. కార్యనిర్వాహక ప్రభుత్వ కార్యాలయాలు ఉన్నచోటే పరిపాలనా రాజధాని.
States and Capitals
భారత పౌరులుగా మనం భారతదేశంలోని States మరియు Capitals గురించి తెలుసుకోవాలి. దేశవ్యాప్తంగా జరిగే అనేక పోటీ పరీక్షలలో రాష్ట్రాలు మరియు రాజధానులను జనరల్ స్టడీస్ లో భాగంగా ప్రశ్నలుగా అడుగుతారు. 28 భారతీయ రాష్ట్రాలు Capitals మరియు ఏర్పడిన తేది, రాష్ట్రాల కోడ్ లు ఈ క్రింది విధంగా ఉన్నాయి.
క్రమ సంఖ్య | రాష్ట్రాల పేర్లు | రాజధానులు | ఏర్పడిన తేది | కోడ్ |
1 | ఆంధ్రప్రదేశ్ | అమరావతి | 1 Nov, 1956 | AP |
2 | అరుణాచల్ ప్రదేశ్ | ఇటానగర్ | 20 Feb, 1987 | AR |
3 | అస్సాం | దిస్పూర్ | 26 Jan, 1950 | AS |
4 | బీహార్ | పాట్న | 26 Jan, 1950 | BR |
5 | ఛత్తీస్ఘడ్ | రైపూర్ | 1 Nov, 2000 | CT |
6 | గోవా | పనాజి | 30 May, 1987 | GA |
7 | గుజరాత్ | గాంధీనగర్ | 1 May, 1960 | GJ |
8 | హర్యానా | చండీఘర్ | 1 Nov, 1966 | HR |
9 | హిమాచల్ ప్రదేశ్ | షిమ్ల | 25 Jan, 1971 | HP |
10 | ఝార్ఖాండ్ | రాంచి | 15 Nov, 2000 | JH |
11 | కర్ణాటక | బెంగళూరు | 1 Nov, 1956 | KA |
12 | కేరళ | తిరువనంతపురం | 1 Nov, 1956 | KL |
13 | మధ్యప్రదేశ్ | భోపాల్ | 1 Nov, 1956 | MP |
14 | మహారాష్ట్ర | ముంబై | 1 May, 1960 | MH |
15 | మణిపూర్ | ఇంఫాల్ | 21 Jan, 1972 | MN |
16 | మేఘాలయ | షిల్లంగ్ | 21 Jan, 1972 | ML |
17 | మిజోరాం | ఐజ్వాల్ | 20 Feb, 1987 | MZ |
18 | నాగాలాండ్ | కొహిమ | 1 Dec, 1963 | NL |
19 | ఒడిశా | భువనేశ్వర్ | 26 Jan, 1950 | OD |
20 | పంజాబ్ | చండీగర్ | 1 Nov, 1956 | PB |
21 | రాజస్థాన్ | జైపూర్ | 1 Nov, 1956 | RJ |
22 | సిక్కిం | గాంగ్టక్ | 16 May, 1975 | SK |
23 | తమిళనాడు | చెన్నై | 26 Jan, 1950 | TN |
24 | తెలంగాణా | హైదరాబాద్ | 2 Jun, 2014 | TS |
25 | త్రిపుర | అగర్తల | 21 Jan, 1972 | TR |
26 | ఉత్తరప్రదేశ్ | లక్నో | 26 Jan, 1950 | UP |
27 | ఉత్తరాఖండ్ | డెహ్రాడూన్(శీతాకాలం)
గైర్సాయిన్ (వేసవి) |
9 Nov, 2000 | UA/UK |
28 | పశ్చిమ బెంగాల్ | కలకత్తా | 1 Nov, 1956 | WB |
పూర్వపు జమ్మూ కాశ్మీర్ మరియు లడఖ్ రాష్ట్రాలు రెండు కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలుగా విభజించబడింది. 5 ఆగస్ట్ 2020న పార్లమెంట్ ఆమోదించిన పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం ప్రకారం కొత్తగా కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు ఏర్పడ్డాయి. ప్రస్తుతం భారతదేశంలో 8 కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు ఉన్నాయి.
క్రమ సంఖ్య | కేంద్రపాలిత ప్రాంతం | రాజధాని | ఏర్పడిన సంవత్సరం |
1 | అండమాన్ మరియు నికోబార్ దీవులు | పోర్ట్ బ్లెయిర్ | 1 Nov, 1956 |
2 | చండీఘర్ | చండీఘర్ | 1 Nov, 1966 |
3 | దాద్రా&నగర్ హవేలీ మరియు డియ్యు&డామన్ | డామన్ | 26 Jan, 2020 |
4 | ఢిల్లీ | న్యూ ఢిల్లీ | 9 May, 1905 |
5 | జమ్మూ&కాశ్మీర్ | శ్రీనగర్(వేసవి)
జమ్మూ(శీతాకాలం) |
31 Oct 2019 |
6 | లక్షద్వీప్ | కవరత్తి | 1 Nov, 1956 |
7 | పుడుచేర్రి | పాండిచేరి | 1 Nov, 1954 |
8 | లడఖ్ | లెహ్&కార్గిల్ | 31 Oct 2019 |
భారతదేశంలోని 8 కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలలో, 3 కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలకు సొంత శాసనసభలు ఉన్నాయి, అవి ఢిల్లీ , పుదుచ్చేరి (పాండిచేరి) మరియు జమ్మూ కాశ్మీర్. ప్రతి కేంద్రపాలిత ప్రాంతం మరియు రాష్ట్రం దాని స్వంత రాజధాని కలిగి ఉన్నాయి.